Makine dairesi donanımlarının, gemilerin özellikle işletme maliyetleri ve seyir güvenliği üzerine etkileri oldukça büyük öneme sahiptir. Bu etki, gemi makineleri ile ilgili operasyonların (işletme faaliyetleri) nasıl bir düzen, disiplin ve bilgi birikimi ile gerçekleştirildiğine bağlı olarak olumlu ya da olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu sonuçların da çarpan etkileri çevre temizliği, güvenlik, yakıt tüketimi, stabilite ve konfor gibi temel parametrelerde karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda, Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği bölümü, yukarıda bahsedilen etkilerin olumsuz yanlarını gidermek, olumlu yanlarını ise geliştirmek amacıyla, gemilerin sefer ömürleri boyunca özel ilgi gösterilmesi ve özel araştırmaların yapılmasını gerekliliğinden doğmuştur.
Günümüzde gemiler ve denizcilik alanında kullanılan, yeşil gemi, yenilenebilir enerji, alternatif yakıtlar, emisyon azaltma, balast suyu arıtma sistemleri, titreşim analizi gibi anahtar kelimeler doğrudan Gemi Makineleri İşletme Mühendisliğinin çalışma alanları ile ilgilidir. Ayrıca, ana makine, yardımcı makineler veya güverte üstü makinelerinde oluşacak herhangi bir arıza, hasar ve benzeri durumlarda ilk tespit, teşhis ve çözüm üretme açısından yetişmiş kalifiye gemi makineleri işletme mühendislerine ihtiyaç duyulmaktadır. Ticari rekabetin oldukça yoğun yaşandığı, tüketici ihtiyaçlarının zamanla yarıştığı günümüzde deniz yoluyla gerçekleşen ticaretin, gemide meydana gelecek bu tür arızalar nedeniyle hem zaman hem de maliyetler açısından aksamaması için Gemi Makinaları İşletme Mühendisliği (Uzakyol Vardiya Mühendisi ünvanıyla) alanında istihdam edilecek bireylere kazandırılacak mesleki yeterlikler büyük önem kazanmıştır. Hem yerli hem de yabancı armatör firmalar, mezunlarımıza olan ihtiyaçlarını kariyer günlerinde, fuarlarda, mesleki ve akademik toplantılarda özellikle belirtmektedirler.
Ülkemizde bu bölüm mezunları Türk ve yabancı bayraklı yolcu gemileri, deniz otobüsleri ile uzakyol seferi yapan dökme yük, konteyner, tanker ve RO-RO gemilerinde “Uzakyol Vardiya Mühendisi” olarak görev alabileceklerdir. Mezunlar ayrıca karada denizcilik firmalarında enspektör ve teknik müdür olarak, liman ve liman işletme kuruluşlarında, klas kuruluşlarında, tersanelerde, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın ilgili birimlerinde, gemi makineleri imal, bakım tutum ve tesislerini gerçekleştiren özel firmalarda, istihdam edilmektedir. Ülkemizde olduğu gibi dünyada da “Uzakyol Vardiya Mühendisine yoğun bir talep vardır.
Gemilerin sevk ve idaresinin teknik bölümden sorumlu, gemide mevcut bulunan her türlü mekanik, elektronik cihazların, kazanların, ana makine, yardımcı makineler ve kargo sistemlerinin gerek planlı bakım tutum operasyonlarından, gerekse işletmecilik anlamında sorumlu kişidir.